Louis Vierne (1870-1937): Συνθέτης & Οργανίστας της Notre-Dame

← Επιστροφή στην Προηγούμενη Σελίδα

Ο Louis Victor Jules Vierne (1870–1937) θεωρείται μια από τις σημαντικότερες αλλά και τραγικότερες μορφές της γαλλικής ρομαντικής εκκλησιαστικής μουσικής. Η ζωή του ήταν ένας διαρκής αγώνας ενάντια στις αντιξοότητες, όμως η τέχνη του άφησε ανεξίτηλα ίχνη, κυρίως μέσω της θητείας του ως επίσημος οργανίστας (Titulaire) του Καθεδρικού Ναού της Παναγίας των Παρισίων (Notre-Dame de Paris).

Από την μειωμένη όραση στον πάγκο του εκκλησιαστικού οργάνου

Γεννήθηκε στις (8 Οκτωβρίου 1870) με σοβαρή μειωμένη όραση, όμως βρήκε καταφύγιο στη μουσική χάρη στον θείο του, Charles Colin. Ο ίδιος περιέγραψε τη στιγμή που άκουσε τον César Franck στην εκκλησία Σεν Κλοτίλντ (Sainte Clotilde) το 1880 ως «αποκάλυψη».

Στη συνέχεια, μαθήτευσε κοντά στους μεγαλύτερους δασκάλους της εποχής του. Αρχικά σπούδασε με τον Franck και αργότερα με τον Charles-Marie Widor στο Ωδείο των Παρισίων, από όπου αποφοίτησε με άριστα.

Ξεκίνησε την εκκλησιαστική του καριέρα ως αναπληρωτής του Widor στην εκκλησία Σεν-Σουλπίς (Saint-Sulpice). Ωστόσο, το 1900, σε ηλικία 30 ετών, έλαβε την πρόσκληση της ζωής του: διορίστηκε επίσημος οργανίστας (Titulaire) της Παναγίας των Παρισίων (Notre-Dame), μια θέση που κράτησε για 37 ολόκληρα χρόνια.

Η ζωή του σημαδεύτηκε από τραγωδίες και συνεχείς αντιξοότητες. Ένα σοβαρό σύνθετο κάταγμα στο πόδι το 1906 τον ανάγκασε να μάθει εκ νέου την τεχνική των ποδοπλήκτρων. Ακολούθησε σοβαρή ασθένεια από τύφο, ο θάνατος του γιου του, Jacques (ο οποίος αυτοκτόνησε στον πόλεμο το 1917), και τέλος η πλήρης απώλεια της όρασης λόγω γλαυκώματος.

Παρόλα αυτά, ο Vierne συνέχισε να εκπληρώνει το καθήκον του και περιόδευε διεθνώς, φημισμένος για το εξαιρετικό ταλέντο του στον αυτοσχεδιασμό.

Τα σπουδαία έργα εκκλησιαστικής μουσικής

Έξι Συμφωνίες για Όργανο (1899–1930)
Μνημειώδη έργα που τον καθιέρωσαν ως τον κυριότερο διάδοχο της παράδοσης των Franck και Widor.
Πανηγυρική Λειτουργία, Έργο 16 (Op. 16, 1899)
Μία επιβλητική Λειτουργία γραμμένη για χορωδία και δύο εκκλησιαστικά όργανα, η οποία αναδεικνύει την προτίμησή του για μια πλούσια ηχητική παλέτα.
24 Κομμάτια σε Ελεύθερο Ύφος, Έργο 31 (Op. 31, 1913)
Μια συλλογή από 24 μικρότερα κομμάτια, ιδανικά για λειτουργική χρήση καθ’ όλη τη διάρκεια του εκκλησιαστικού έτους.
24 Φανταστικά Κομμάτια (1926–1927)
Τέσσερις σουίτες που περιέχουν μερικά από τα πιο δημοφιλή έργα του, όπως το περίφημο «Καρυγιόν του Ουέστμινστερ».
Τρίπτυχο, Έργο 58 (Op. 58, 1929–1931)
Το τελευταίο του μεγάλο έργο, ένας συναισθηματικός κύκλος τριών κομματιών, τον οποίο έπαιξε ακόμα και τις τελευταίες στιγμές της ζωής του.

Ο Δραματικός Επίλογος στην Notre-Dame

Πέθανε με τον πλέον συμβολικό και δραματικό τρόπο: πάνω στον πάγκο του εκκλησιαστικού οργάνου της Notre-Dame, κατά τη διάρκεια της 1.750ής συναυλίας του, στις 2 Ιουνίου 1937.

Ο μαθητής του, Maurice Duruflé, ο οποίος βρισκόταν δίπλα του για να ρυθμίζει το όργανο, αφηγήθηκε τη στιγμή του θανάτου: Ο Vierne μόλις είχε ολοκληρώσει το κομμάτι «Stèle pour un enfant défunt» (Στήλη για ένα νεκρό παιδί) από το έργο Τρίπτυχο. «Μόλις σήκωσε τα χέρια του μετά την τελευταία συγχορδία, κατέρρευσε πάνω στον πάγκο του οργάνου: τον είχε χτυπήσει εγκεφαλικό επεισόδιο», ανέφερε ο Duruflé.

Το πόδι του έπεσε πάνω σε ένα ποδόπληκτρο, αφήνοντας να ακουστεί ένας μοναδικός, παρατεταμένος τόνος – αντικαθιστώντας, έτσι, τον προγραμματισμένο αυτοσχεδιασμό που θα ακολουθούσε στο γρηγοριανό θέμα «Salve Regina».

Σύμφωνα με την επιθυμία του, το εκκλησιαστικό όργανο της Notre-Dame παρέμεινε σιωπηλό κατά την κηδεία του και ήταν καλυμμένο με μαύρο ύφασμα. Η μόνη μουσική που ακούστηκε ήταν Γρηγοριανό μέλος. Ο Louis Vierne είναι ενταφιασμένος στο κοιμητήριο του Μονπαρνάς.